T.M.M.O.B. Bodrum İlçe Koordinasyon Kurulu olarak, Bodrum’da yapılması planlanan öneri yol güzergahının, Bodrum Ulaşım sorunlarının çözümü ve getireceği sorunların tartışıldığı Panelimiz de, Ulaştırma alanında öğretim üyesi akademisyenler ve ulaştırmanın içinde uğraş veren uzmanlar, kuramsal çalışmalarıyla birlikte, dünyadaki ve ülkemizdeki uygulamalar üzerine görüşlerini bildirmiştir.
Panelde Öne Çıkan Konular;
… Ulaştırma yatırımları,geri dönülmesi imkansız yatırımlardır ve o nedenle çok iyi etüt edilmelidir. Kış ayı hareketine göre yol yapılması yetersiz kapasite doğuracağı gibi, yaz ayı hareketine göre yol yapılırsa kapasite fazlalığından dolayı pahalı bir yatırım yapılmış olur.Sonuç olarak,büyük paralar harcanıp yapılan yolun kapasitesi, tam kullanılmaz ise yatırımdan zarar edilir.
… Yapılacak öneri yol güzergahınınçoğunluğu tünel, kalanı da viyadüklerle geçilecek olduğundan çok yüksek maliyetli bir yatırım olacağı kesindir.
…. Sosyal donatı alanlarının büyük bir kısmı (resmi daireler, okullar, alışveriş merkezleri, bankalar, hastaneler, süpermarketler, antik tiyatro, toplu konutlar, liman, gemi yanaşma iskelesi, büyük turistik tesislere giden ana arterler, İçmeler deki tersane ve çekek yeri) mevcut karayolunun Yokuşbaşı – Ortakent arasında bulunmakta olup, trafik yoğunluğu da bu aks üzerindedir. KGM nin öneri yol güzergahı , merkezden oldukça uzakta olduğu için bu sıkışan trafiğe bir çözüm değildir.
….Kavşakların tasarımları trafik hacimleri göz önünde tutularak yenilenmelidir. Işıklı kavşak devrelerinin, trafik hacimlerine uygun en iyi akım düzeni ve devre süreleri araştırılmalıdır. Trafik uyarmalı kavşak donanımları, kapasiteyi artıracaktır.
….Mevcut Bodrum – Turgutreis Karayolu 2×2 genişlikte ve düzenli görünmektedir. Ancak iki taraflı ticari amaçlı kullanılan bölgede, anayola denetimsiz şekilde direkt bağlantılar yapılmıştır.Bu yolun iki yanına yapılacak servis yolları ile bu erişimler toplanıp kavşaklara taşınarak, kavşaklar arasındaki akımların kesintisiz akması sağlanabilecektir. Küçük kapasiteli yolcu araçlarının duraklarının da bu toplama yollarına alınması, anayolun kapasite kullanımını artıracaktır.
…Yapılması düşünülen öneri yol güzergahı ile 60 milyon m2 imar riski taşıyan yeni ulaşılabilir bölgeler oluşturulmaktadır. Belirlenen güzergahın oluşumundan sonra çevrede yapılaşma baskısı kaçınılmazdır. Bu proje ayrıca, zaten had safhada olan Bodrum`a göçü daha da artıracaktır. Doğal ve özellikle bölgedeki arkeolojik değerler kamunun malıdır. Gelecek kuşakların ortak mirasıdır. Ülkemiz geleceği adına korunmalıdır.
… Karayolları öneri yol güzergahı, doğa, çevre ve arkeolojik mirasa yapacağı olumsuz etkiler vahim ve geri dönüşü olmayan tahribata neden olacaktır. Antik kentler ve SİT alanları kendi özgün peyzajı içinde korunmadıkça tarihi değeri ve etkisini büyük ölçüde kaybetmektedir. Pedasa ’nın da içinde olduğu karayolu güzergahı içindeki antik SİT alanları gündeme gelen bu yol projesi ile büyük bir risk altındadır.
… Karayolları Genel Müdürlüğünün, öneri yol güzergahı ile telafisi mümkün olmayan çok şey kaybedilecektir. Maddi kaynaklar zamanla yenilenebilir, fakat “Topluma ait evrensel kültür değerleri para ile ölçülemezler. Toprak gibi arkeolojik ve kültürel değerler- varlıklar yeniden üretilemez.’’
Panelistler ve Panel Katılımcıların Oy Birliği ile Kabul Edilen Sonuç Bildirgesidir;
Ülke ve kentiçi ulaştırması bakımından temel ilke ve strateji, dünyanın ve AB`nin kabul ettiği, Ulaştırma Bakanlığı belgelerinde ve kentlerin ulaştırma planlarında resmiyet kazanmış olan, toplu taşımaya ağırlık verilmesi ve otomobil kullanımının kısıtlanmasıdır.
• 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında, 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planında, yapılması Bodrum da düşünülen yeni çevre yolu yoktur.Kaldı ki önerilen yol, bir Çevre Yolu özelliği de taşımamaktadır. Karayolları Genel Müdürlüğünce planlara yapılan müdahale ile yeni çevre yolu yapılmamalıdır.
• Karayollarının tercih ettiği yolgüzergahı boşbir alan değildir, Arkeolojik ve Doğal Sit Alanıdır. Bu alan da, Ege kültür coğrafyasında Leleg-Karya Kültürlerine ait PEDESA Antik Kenti bulunmaktadır.
• Belirlenen güzergahın, çevrede oluşturacağı yapılaşmabaskısını, imar planının yasakları ile önlemek mümkün değildir.
• Planlanan yol projesinin hayata geçmesi için, yarımadanın en iyi korunmuş doğal vekültürel kalıntıları barındıran alana, 18 km uzunluğunda bir yol aksı boyunca yapılacak tünel, köprü ve viyadükler ile bugüne dek benzeri görülmemiş şekilde fiziki bir müdahale yapılacak, bölgenin tarihi ve doğal peyzaj değerleri tamamen yok olmakla kalmayıp, bölgenin gelecekte Kültür ve Doğa turizminde değerlendirilecek potansiyelini de ortadan kaldıracaktır.
• KGM nin üç öneri yol güzergahı varken, Muğla Büyükşehir Belediyesinin dördüncü bir hattı öneri olarak sunması yerine, Muğla Büyükşehir Belediyesi mülkiyetinde olan Torba kavşağı – Yalıkavak hattının, Orman Bakanlığı mülkiyet yetkisinde olan kısımlardaki hukuki ve maddi sorunları çözüp, duble yola çevrilmesi en büyük beklentimizdir. Torba kavşağı – Yalıkavak hattının, kamulaştırma maliyeti sebebiyle yapılmaması, inandırıcı ve ciddi olmaktan uzaktır.
• Yarımadanın ulaşım konusu, yarımadanın kimliğini korumasına katkı sağlayacak Çevre Projeleri bağlamında düşünülmelidir.Yol güzergahlarını, sosyal mekan olarak düşünmek, tasarlamak yarımadanın yaşam kalitesini geliştirir.
• Öncelikle mevcut karayolu olanakları iyi değerlendirilerek, küçümsenmeyecek kapasiteler yaratılmaya çalışılabilir, çalışılmalıdır.
• Bugün ya da gelecekte yapılacak her türlü enerji yatırımının ve yolların, demokrasiye, insanhaklarına, ekolojik, doğal ve kültürel çevreye saygılı olması gerekir.Bu değerleri gözetmeden yapılan yol ve diğer alt yapı yatırımlar, kamu yararı sayılamaz.
• Bodrum Yarımadası’nın geleceği adına ciddi sorunlar yaratacağı için yapılması düşünülen yeni çevre yolu yatırımından, arkeolojik ve kültürel değerler yeniden üretilemeyeceğinden vazgeçilmelidir.
• Ne kentsel ulaşıma ne de transit trafik açısından yararı olmadığı açıkça belli olan, arazi kullanım kararları ile ilgisiz, ormanları ve su havzalarını yok ederek, Bodrum’ un geleceği için onarılmaz zararlar doğuracak bir rant projesi niteliğindeki öneri yol güzergahından ivedilikle vazgeçilmelidir.
• Enflasyondan işsizliğe, yoksullaşmadan ekonomik durgunluğa kadar, hayatlarımızı kabusa çeviren kapsamlı bir ekonomik kriz ile karşı karşıya iken, halkın genel çıkarlarından uzak, kamucu anlayışla alakası olmayan, öneri yol güzergahının Bodrum Yarımadasın da yapımına TMMOB olarak karşıyız.
Panel Katılımcıları :
..Prof.Dr. Ergun Gedizlioğlu (İTÜ İnşaat Fakültesi, Ulaştırma Ana Bilim Dalı )
..Prof.Dr. Haydar Karabey (MSGSÜ, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü ),
..Prof.Dr. Adnan Diler(MSKÜKaryaArştırma ve Uygulama Merkezi Md-Pedesa Kazı Bşk)
.. Ersen Gürsel (Yüksek Mimar)
.. Erhan Öncü (Şehir Yüksek Plancısı – Muğla Büyükşehir Bel. Ulaşım Ana Planı Danışmanı)
..SerdalArgen (Şehir Plancısı – Muğla Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama Şube Müd.)
.. Semra Kutluay (Şehir Yüksek Plancısı – Bodrum 1/25.000 Çevre Düzeni Plan Müellifi)
.. Levent Kalyon ( Harita Mühendisi – TMMOB Bodrum İKK üyesi)
.. Şahabettin Doğan ( TMMOB Bodrum İKK Sekreteri)
.. İlhan Özyiğit ( İnşaat Mühendisleri Odası Bodrum Temsilcisi)
.. Gamze Türk ( Mimarlar Odası Bodrum Temsilcisi)
.. Hamdi Erdoğan ( Bodrum Mimarlar Odası )
.. İsmail Sever ( Elektrik Mühendisleri Odası Bodrum Temsilcisi)
.. Hilmi Cumhur Geçin ( Makine Mühendisleri Odası Bodrum Temsilcisi)
.. Figen Uyanık ( Peyzaj Mimarları Odası Bodrum Temsilcisi)
..FikriyePekel ( Şehir Plancıları Odası Bodrum Temsilcisi)
.. Ahu Duran ( Bodrum Peyzaj Mimarları Odası )
.. Arif Gürkan Türker (Bodrum İnşaat Mühendisleri Odası )