EYT – Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), uzun yıllardır ilk kez, Meclis’te çoğunluğa sahip partilerin ortak gündem konusu haline geldi. Milletvekili sayısı 302’ye ulaşan dört parti, emeklilikte yaşa takılanların sorununun çözülmesi için aynı noktada buluştu. Yüz binlerce kişinin gözü, 1 Ekim’de açılacak Meclis’e çevrildi.
1999’dan sonra işe girecekler için kadınlarda emeklilik yaşı 38’den 58’e, erkeklerde 43’ten 60’a çıkarıldı. SSK’ya tabi çalışanın emeklilik için ise gereken gün sayısı 7000’e yükseldi. 1976 ile 1999 arasında işe girenler için ‘kademeli yaş’ getirilirken, 5510 sayılı yasayla 30 Nisan 2008’den itibaren işe girenlerde emeklilik yaşı 65 oldu. İşte bu uygulama milyonlarca kişiyi mağdur etti.
Muhalefet partilerinin tekliflerinde, 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olanların, 5510 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış bulunan sosyal güvenlik kanunları hükümlerine göre gereken sigortalılık süresi, hizmet süresi ve prim gün sayısı koşulunu yerine getirenlerin yaşı beklemeksizin emekli edilmeleri öngörülüyor. Teklifler bu şekilde yasalaştığı takdirde, 1989 yılında 18 yaşında işe giren bir kadın 2019 yılında 38 yaşında emekli olabilecek. 1989’da 18 yaşında işe giren bir erkek de 2024 yılında 43 yaşında emekliliğe hak kazanabilecek.
MHP olmak üzere muhalefet partileri emeklilikte yaşa takılanların sorununu çözmek için Meclis’e yasa teklifi verdi. Hükümet olarak olaya nasıl bakıyorsunuz? MHP’ye destek verecek misiniz? sorusuna Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın cevabı netti. Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili soruya cevap veren İbrahim Kalın, “Şu anda hükümetin gündeminde bu konu yok.” diyerek Emeklilikte Yaşa Takılanların umutlarını bir kez daha çökertti.
Teklif geldiğinde Ekim ayında bakılır. Ama bunun maliyeye üreteceği maliyeti de dikkate almak durumundayız. Bugün bu konu gündeme gelmedi, yarın da gündemimizde yok” dedi.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), uzun yıllardır ilk kez, Meclis’te çoğunluğa sahip partilerin ortak gündem konusu haline geldi. Milletvekili sayısı 302’ye ulaşan dört parti, emeklilikte yaşa takılanların sorununun çözülmesi için aynı noktada buluştu. Yüz binlerce kişinin gözü, 1 Ekim’de açılacak Meclis’e çevrildi.
Erdem’in ardından CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin ve Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ile İYİ Parti Muğla Milletvekili Metin Ergun, TBMM Başkanlığı’na yasa teklifi sundu. Tekliflerin ortak noktası, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan kadınların 20, erkeklerin 25 yıl sigortalılık süresi ve 5.000 gün prim ödeme koşulunu yerine getirmeleri halinde yaşı beklemeden emekli olmaları yönünde.
1999 yılında yapılan düzenlemelerde 2008 yılında açıkladığımız şekilde düzenleyici kanunun yürürlüğe girmesinden önce mevcut çalışanların müktesep hakları korunmuş olsaydı bugün EYT mağdurları oluşmazdı.
Peki bu mağduriyet nasıl giderilebilir? Çözüm son derece basit. Tek bir kanun maddesi bile yeterli. O da herkesin ilk sigorta girişinin yapıldığı tarihteki emeklilik şartlarıyla emekli edilmesidir.
Bunun için de aynen 2008 sosyal güvenlik reformunda olduğu gibi yeni düzenlemeden sadece bu yeni düzenlemelerin yürürlüğe girdiği tarihten sonra işe ilk defa girenlerin etkilenmesi şeklinde olabilecektir.
Dolayısıyla 1999 yılında mağduriyete neden olan 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girmeden önce herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı…) bağlı olarak sigortalı bir işe girenlerin bu kanuna değil, işe girdikleri tarihlerdeki emeklilik şartlarına tabi tutularak sorunun çözülmesi gerekmektedir.
Yıllardır büyük bir kanayan yara halini alan emeklilikte yaşa takılan yüz binlerce vatandaş bu konuda bir adım atılmasını bekliyor. Muhalefet partileri bu konuda girişimlerde bulunmaya başladı. Özellikle Milliyetçi Hareket Partisi konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisine taşımaya kararlı gözüküyor. Meclisin tatilde olması gelişmeleri yavaşlatmış olsa da meclisin açılmasından sonra konuyla ilgili girişimlerin artması bekleniyor.
1999 Öncesi çalışma hayatına dahil olan ilgili sigortalı: hizmet süresi ve prim günü sonunda emekli olacağını bilerek çalışmaya başlamış; fakat, yapılan düzenlemelerle mağdur olmuştur. Aynı yıl ve şartlarla çalışma hayatına aktif olarak katılanlardan, hizmet süresi ve prim günü sonunda yaşı büyük olan emekli olmakla; yaşı küçük olan ise hizmet süresi ve prim günü tamamlanmış olmasına rağmen yaş şartını dolduruncaya kadar beklemek veya çalışmak zorunda bırakılmaktadır.