Muğla genelinde çamlık arazilerde doğal ortamında yetişen ‘çıntar’ isimli mantar türü, semt pazarlarında yerini aldı. Doğada işin ehli olmayanların mantar toplamaması gerektiği konusunda uyarılarda bulunan uzmanlar, yenildiğinde ölüme sebep olabilen zehirli mantarlara dikkat çekti.
Çamlık ormanlarda sonbahar ve kış aylarında kendiliğinden yetişen çıntar, pazarlarda kilosu 15-20 liradan satılmaya başladı. Muğla genelinde ve ilçemizde üretici pazarında satışı yapılan çıntar, vatandaşlar tarafından büyük talep görüyor. Uzmanlar ise doğada mantar toplayan vatandaşlara, birtakım uyarılarda bulundu.
Ormanlardan bin bir zahmetle sepet sepet toplanan lezzetli mantarlar, sağlık açısından da birçok fayda sağlıyor. Yağmurla gelen şifa çıntarın faydaları saymakla bitmiyor. Demir açısından zengin olması nedeniyle çıntarın, kansızlık tedavisinde kullanılması tavsiye ediliyor. Ayrıca mantarın kalp ve damar hastalıklarında etkili olan folik asitçe zengin olduğu da biliniyor. Bazı türlerinde bağışıklık sistemini arttıran kimyasal bileşikler de mevcut. Yağ içermediği için protein değeri yüksek olması nedeniyle rejim yemeği olarak da kullanılıyor.
İŞİN EHLİ OLMAYAN MANTAR TOPLAMASIN
Uzmanlar, mantar alırken ve toplarken dikkatli olunması gerektiğini duyurdu. Tarih boyunca hastalıkların tedavisinde kullanılan çıntar ve mantar türleri bazen tehlikeli olabiliyor. Çünkü bazı zehirli mantarlar yenilebilir mantarlara çok benziyor. Muğla yöresinde de toplam 150 tür mantarın bulunduğunu söyleyen uzmanlar, mantar zehirlenmeleri konusuna dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, bilmediğiniz ve işin ehli tarafından toplandığına inanmadığınız mantarları kesinlikle tüketmemeyi tavsiye ediyor.
Son günlerde bolca tüketilen doğal mantarlar hakkında uzmanlar uyarılarda bulundu. Sofra ziyafetinin hezimetle sonuçlanmaması için zehirli mantarlar konusunda yetkililer dikkatli olunmasını istedi.
Mantarları zehirli veya zehirsiz olarak birbirinden ayırmak için belli bir metot ya da yöntem olmadığına dikkat çeken uzmanlar, bolca tüketimi yapılan doğal mantarlar hakkında uyarılarda bulundu. Bilimsel bir yöntemle tanımlanamayan ve yeni kaynaklardan yenilebildiğinin teyit edilemediği mantarların hepsinin bir risk taşıdığını ifade eden uzmanlar; “Türkçe’de köygöçüren olarak bilinen mantar, mantar zehirlenmesi olaylarının %90 sorumlusudur. Bu mantarla olmak 1 haftalık acılı bir sürecin sonunda meydana gelir. Her mantar toplayanın ilk öğrenmesi gereken mantar budur. Bu ve benzeri zehirli mantarlar ülkemizde bol miktarda bulunmaktadır. Dört çeşit mantar vardır öldüren, zehirleyen, yenilebilen ve hiçbir işe yaramayan mantarlar. Ülkemizde yaklaşık 200 tür zehirli 150 tür yenilebilen ve 15 tane öldürücü mantar türü bulunmaktadır. Mantarlar hakkında bilinen sütü akıyorsa yenilebilir, böcekler yiyorsa bizde yiyebiliriz ve çayırda olan mantarlar yenir gibi birçok yanlış açıklamalar vardır. Yazının başında da belirttiğimiz gibi hiçbir metot yoktur. Bu tür yanılgıların sonucu olarak insan ölümleri gerçekleşmektedir. Ülkemizde diğer ülkelere kıyasla birçok yenilebilen mantar çeşidi bulunmaktadır. Mantar zehirlenmelerini ikiye ayırabilir; birincisi kısa kuluçka devreli zehirlenmelerdir. Bu tür zehirlenmeler mantarı yedikten 2-3 saat içinde ortaya çıkmaktadır ve genellikle sindirim bozukluğu tipindedirler. Ölümcül sonuca yol açan zehirlenmeler ise 8-12-24 saat sonrasında baş gösterebilir. Bu tür zehirlenmelerin panzehiri bulunmamaktadır ve hasta çoğu zaman kaybedilmektedir. Mantardan zehirlenen kişi acilen en yakın tıp merkezine ulaşması gerekmektedir başka bir çözüm yolu bulunmamaktadır.” diye konuştular.
ZAMAN KAYBETMEDEN DOKTORA BAŞVURULMALI!
Mantar zehirlenmesine maruz kalan bir kişiye kesinlikle ilaç veya süt, yoğurt gibi ürünlerin verilmemesi gerektiğine vurgu yapan uzmanlar; “Mantar zehirlenmesinde zaman kaybetmeden hastaneye başvurulmalıdır. Eğer mümkün ise gittiğiniz tıbbi kuruluşa yenen mantarın bir örneğini götürün. Mantar yemenin en rahat yolu kültür mantarı satın almaktır. Yabani mantarlarda çok büyük riskler vardır. Bu tür mantarları çok iyi tanıyor olsanız bile bozulmuş türleri sizi zehirleyebilir. Kulaktan dolma bilgilerle tavsiye edilen mantarları asla yemeyin mutlaka bir uzmana danışın.” ifadelerini kullandılar