Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda aylık bazda yüzde 2,88, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,74 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 84,39’a, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 136,02’ye geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, kasım itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 70,36, yurt içi üretici fiyatları yüzde 128,94 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 2,88, Yİ-ÜFE yüzde 0,74 yükseldi.
TÜFE, kasımda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 62,35, Yİ-ÜFE ise yüzde 98,20 arttı.
Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 84,39’a, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 136,02’ye geriledi. Yıllık enflasyonda en son Mayıs 2021’de gerileme görülmüştü.
Yİ-ÜFE, kasımda bir önceki aya kıyasla yüzde 0,74, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 98,2, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 136,02 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 128,94 arttı.
Sanayinin 4 sektörünün kasımda yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 146,43, imalatta yüzde 107,64, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 442,97 ve su temininde yüzde 114,41 artış olarak gerçekleşti.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 4,99, imalatta yüzde 2,01, su temininde yüzde 3,39 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında ise yüzde 5,17 azalış görüldü.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 103,78, dayanıklı tüketim malında yüzde 93,87, dayanıksız tüketim malında yüzde 124,66, enerjide yüzde 337,34 ve sermaye malında yüzde 86,41 yükseliş oldu.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 1,88, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,62, dayanıksız tüketim malında yüzde 2,68, sermaye malında yüzde 2,83 artış gerçekleşirken enerjide yüzde 4,24 azalış hesaplandı.
Yıllık Yİ-ÜFE’ye göre 21 alt sektör daha düşük, 8 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi.
Yıllık en düşük artış yüzde 64,45 ile ana metaller, yüzde 65,31 ile diğer ulaşım araçları, yüzde 74,89 ile metal cevherleri alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 442,97, diğer metalik olmayan mineral ürünler yüzde 203,36, ham petrol ve doğal gaz yüzde 202,77 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık Yİ-ÜFE’ye göre 6 alt sektör daha düşük, 23 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi.
Aylık en yüksek azalış, yüzde 5,17 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme, yüzde 2,02 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 0,7 ile ana metaller alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri yüzde 7,04, deri ve ilgili ürünler yüzde 4,92, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 4,1 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak sıralandı.
TÜFE’de, kasımda bir önceki aya göre yüzde 2,88, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 62,35, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 84,39 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 70,36 artış gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibarıyla kasımda bir önceki aya göre azalan ana grup yüzde 1,42 ile giyim ve ayakkabı olurken, en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,25 ile eğitim, yüzde 1,02 ile sağlık oldu.
Kasımda artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla yüzde 5,75 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 3,19 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 3,18 ile lokanta ve oteller olarak belirlendi.
Yıllık değişimler
TÜFE’de yıllık bazda en az artış yüzde 35,87 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 36,96 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 37,18 ile eğitim olarak kayıtlara geçti.
Geçen yılın aynı ayına göre artış en fazla yüzde 107,03 ile ulaştırma, yüzde 102,55 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 92,83 ile ev eşyasında oldu.
Kasımda endekste kapsanan 144 temel başlıktan 17 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken 8’inde değişim olmadı, 119’unda ise artış gerçekleşti.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, kasımda aylık bazda en az yükseliş yüzde 1,88 ile “enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE” göstergesinde oldu. Yıllık bazda da en yüksek artış yüzde 87,02 ile “mevsimlik ürünler hariç TÜFE” göstergesinde kaydedildi.
Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, kasımda TÜFE’nin yüzde 3,10 artacağını öngörmüştü. Bu ortalamaya göre kasımda yıllık enflasyonun yüzde 84,78’e gerileyeceği hesaplanmıştı.
