Milli Eğitim Akademisi kurulmasını da içeren ‘Öğretmenlik Mesleği Kanunu Teklifi’, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.
Kanuna göre öğretmenler, derse girmek, nöbet tutmak, merkezi veya mahalli yapılan sınavlarda görev almak, kurul ve komisyonlara, tören ile toplantılara, öğrencilere yönelik düzenlenecek etkinliklerle kulüp faaliyetlerine katılmak, öğrenci rehberlik hizmetlerini yürütmek, uygulama gerektiren eğitimleri koordine etmek ve eğitim öğretim süreçlerine ilişkin diğer iş ve işlemleri yürütmekle görevli olacak.
Öğretmenler, mevzuatta açıkça belirlenen hususlarla olağanüstü hal, genel afet ve salgın hastalık durumları haricinde meslekleriyle ilgili olmayan iş ve faaliyetlerde rızaları dışında görevlendirilemeyecek.
Kanunla yöneticilerin ödev ve sorumlulukları da düzenleniyor.
Öğretmenlerin hak, ödev ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esaslar ile eğitim öğretim süreçlerindeki diğer görevleri okul tür ve kademelerine göre, ayrıca yöneticilerin de ödev ve sorumluluklarına ilişkin hususlar, okul tür ile kademelerine göre Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.
Öğretmenlerin nitelikleri ve seçimi
Kanunla, öğretmenlik, genel kültür, özel alan eğitimi ve öğretmenlik meslek bilgisi bakımından hazırlığı gerektiren özel bir ihtisas mesleği olarak tanımlandı.
Öğretmen olarak istihdam edilecekler, öğretmenlik mesleğine kaynak teşkil eden en az lisans düzeyinde yükseköğretim programlarından veya bunlara denkliği kabul edilen yurt dışı yükseköğretim programlarından mezun olan ve hazırlık eğitiminde başarılı olanlar arasından seçilecek.
Öğretmen olarak istihdam edileceklerde genel kültür, özel alan eğitimi ve öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak niteliklerle öğretmenlik alanlarına kaynak teşkil edecek yükseköğretim programları, söz konusu nitelikler esas alınarak belirlenecek.
Hazırlık eğitimi
Kanunla öğretmenlik mesleği yeterlikleri çerçevesinde belirlenen teorik ve uygulamalı derslerden oluşan hazırlık eğitimini Milli Eğitim Akademisi verecek.
Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve değerleri içeren öğretmenlik mesleği yeterlikleri bakanlık belirleyecek.
Hazırlık eğitiminin süresi dört dönem olacak.
Bu süre, öğretmen adayının mezun olduğu yükseköğretim programına göre üç dönem olarak uygulanabilecek.
Hazırlık eğitiminin içeriği, süresi ve hazırlık eğitimine ilişkin diğer hususlar bakanlığın çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.
Hazırlık eğitimine alınacakların belirlenmesi
Kanuna göre hazırlık eğitimine alınacaklarda aranacak şartlar şöyle:
Türk vatandaşı olmak, kamu haklarından mahrum bulunmamak
Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen süreler geçmiş olsa bile, kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, hayasızca hareketler, müstehcenlik ve fuhuş suçları ile cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan mahkum olmamak, devlet memurluğundan çıkarılmamış veya düzenlemeye göre öğretmenliği sona ermemiş olmak
Askerlikle ilgisi bulunmamak, muvazzaf askerlik hizmetini yapmış veya muvazzaf askerlik hizmeti ertelenmiş ya da yedek sınıfa geçirilmiş olmak
Öğretmenliğe atanacağı alan için bakanlıkça belirlenen yükseköğretim programlarından mezun olmak,
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) başkanlığının sınavlarından alanlara göre bakanlıkça belirlenecek sınav puanına sahip olmak
Sağlık durumu yönünden öğretmenlik görevini yapmasına engel bir durumu olmamak
Hazırlık eğitimine alınacak adaylar, atama izni verilen pozisyon sayısını geçmemek üzere, sınav puanı üstünlüğüne göre belirlenecek.
Terörle Mücadele Kanunu, Sosyal Hizmetler Kanunu ve milli sporcu kapsamındaki öğretmen adaylarının hazırlık eğitimine alınmasında ‘sınav puanına sahip olmak’ şartı dışındaki diğer şartlar aranacak.
Hazırlık eğitimine alınacaklara güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak.
Hazırlık eğitiminde başarı
Hazırlık eğitiminde her bir teorik dersten en az iki yazılı sınav yapılacak. Her bir dersten not ortalaması 100 üzerinden 60 ve üzerinde olanlar başarılı sayılacak.
Teorik derslerden başarısız olanlara, bu derslerin her biri için ek bir sınav hakkı verilecek.
Ek sınavdan 60 ve üzerinde puan alanlar ilgili dersten başarılı sayılacak. Ek sınavlar sonunda herhangi bir dersten başarısız olanların akademiyle ilişiği kesilecek.
Sözleşmeli öğretmenlikte istihdam
Hazırlık eğitimini başarıyla tamamlayanlar ve gerekli şartları taşıyanlar ‘Devlet Memurları Kanunu’ kapsamında sözleşmeli öğretmen olarak istihdam edilecek.
Sözleşmeli öğretmenlerin, eğitim kurumlarına yerleştirilmeleri atamaya esas başarı puanı esas alınarak tercihleri doğrultusunda yapılacak. Tercihte bulunmayanlar ile tercihlerine yerleşemeyenlere boş kalan eğitim kurumları için yeniden tercih hakkı verilecek.
İkinci tercih döneminde tercihte bulunmayanlar ile tercihlerine yerleştirilemeyenler bakanlıkça kurayla yerleştirilecek.
Milli Eğitim Akademisi
Öğretmen adaylarının mesleğe hazırlanması, öğretmen, yönetici ve diğer personelin mesleki gelişimi, kariyer basamaklarında ilerlemeleri ve görevde yükselmeleri için eğitim programları hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek üzere Bakanlığa bağlı Milli Eğitim Akademisi kurulacak. Gerekli görülen yerlerde Akademi bünyesinde eğitim ve uygulama merkezleri açılabilecek.
Akademi’nin personel, denetim, bakım ve onarım, koruma ve güvenlik, taşınır ve taşınmaz, araç, gereç, malzeme, demirbaş ve taşıtlar ile benzeri ihtiyaçları için gerekli iş ve işlemler Bakanlığın ilgili birimleri tarafından yerine getirilecek. Akademinin giderleri için öngörülen ödenekler Bakanlık bütçesinde yer alacak.
Kanunla akademinin görevleri de hüküm altına alınıyor.
Buna göre akademi, öğretmenlik mesleğine hazırlık eğitimi programları, yönetici yetiştirme programları ile öğretmen, yönetici ve diğer personelin kariyer basamaklarında ilerlemeleri ve görevde yükselmelerine yönelik eğitim programlarını hazırlayıp uygulayacak.
Akademi, öğretmen, yönetici ve diğer personelin sahip olması gereken yeterliklerini belirleyecek ve gelişen şartlara göre güncelleyecek.
Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve değerler ile dijital yeterlikleri kazandıracak eğitim faaliyetleri planlayıp uygulayacak.
Öğretmen, yönetici ve diğer personelin eğitim ihtiyaçlarını belirleyecek, bu ihtiyacı karşılayacak eğitim programlarını hazırlayacak, uygulayacak ve eğitimlerin etkinliğini izleyecek.
Talepleri uygun görülmesi halinde, giderleri kurumlarınca veya kendilerince karşılanmak kaydıyla özel öğretim kurumlarında görev yapan personele eğitim verecek.
Akademi İzleme ve Yönlendirme Kurulu
Akademi İzleme ve Yönlendirme Kurulu, bakanın ya da bakanın görevlendireceği bir bakan yardımcısının başkanlığında akademi başkanı, özel öğretim kurumları genel müdürü, personel genel müdürü, bir yükseköğretim kurulu üyesi, bakan tarafından diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla üniversitelerden belirlenecek birer temsilciden olmak üzere yedi kişiden oluşacak.
Kurul, akademinin görev alanına giren konularda politika ve stratejileri belirleyecek.
Ayrıca gerçekleştirilen çalışmaları izleyecek ve değerlendirecek.
Kurul, yılda en az iki kez toplanacak ve kurulun sekretarya hizmetleri akademi başkanlığı tarafından yürütülecek.
Akademi başkanlığı şunlardan oluşacak:
Akademi başkanı
Akademik Kurul
Sayısı 10’u geçmemek üzere hizmet birimler
Akademi başkanı, akademinin en üst amiri olarak doğrudan bakana bağlı olarak görev yapacak.
Akademi başkanı, akademinin temsil ve yönetiminden, akademi faaliyetlerinin yürütülmesi ve denetiminden sorumlu olacak.
Akademik kurula, Akademi Başkanı başkanlık edecek. Akademik Kurul bir başkan ve 10 kurul üyesinden oluşacak.
Kanunun, Milli Eğitim Akademisi ve Akademi İzleme ve Yönlendirme Kurulu’na ilişkin hükümleri, 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek.
