Bodrum Esnaf Sanayici ve İş İnsanları Derneği (BESİAD), Geleneksel Üye
Buluşmaları Toplantısı’nda, ekonominin gündemini ve günümüz politikalarını, iş
insanlarını bekleyen olumsuzlukları masaya yatırdı.
Yahşi’de bulunan Saga Restaurant’da yapılan üye buluşmalarında BESİAD’ın
konuğu Prof. Dr. Asaf Savaş Akat olurken, 28. Dönem CHP Millet Vekili Süreyya
Öneş Derici ve Belgesel yönetmeni ve gazeteci Nebil Özgentürk de katılan konuklar
arasındaydı.
Bodrum da bulunan esnaf sanayici ve iş insanlarının sosyalleşmesi, örgütlenmesi ve
faaliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla kurulan BESİAD’ın, 22. dönem Yönetim Kurulu
Başkanı Neslihan Nazlıoğlu’nun açılış konuşmasıyla başlayan geleneksel üye
buluşması, 3 değerli konuğun sohbetleri ile devam etti.
Neslihan Nazlıoğlu konuşmasında şunları söyledi;
“Bugün aramızda çok kıymetli konuklarımız var. 32 yıl sonra Bodrumun sesi, kulağı
ve gözü olacak olan milletvekilimiz Süreyya hanım aramızda. Kendisini Asaf
hocamdan önce 10 dakika dinliyor olacağız ve belgeselleri ile bizi zaman
yolculuğuna çıkaran, nostalji yaptırıp ne günlermiş dedirten ünlü belgesel yapımcısı
Nebil Özgentürk de aramızda. Kendisine de hoş geldin diyorum.
100 yıllık Cumhuriyet tarihimize bakınca, Cumhuriyet değerlerine bağlı olmanın,
çoğulcu demokrasiye sahip çıkmanın, laiklik ilkesine sadakatin, kaynak dağılımının
piyasa ekonomisi ile düzenlenmesinin, kurallara dayalı liberal dünya düzeninin
parçası olmanın, ülkemizde derinlere kök salan bir geleneği olduğunu görüyoruz.
Zaman zaman tartışmalara konu olmasına rağmen, Türkiye’nin yönetim anlayışında
hep bu temel değerlere geri dönülüyor. Fakat bu temel değerler üzerinde yapılan
tartışmalar, kafalarda soru işaretleri oluşturuyor. Bu yüzden temel değerler
konusunda netleşmeli ve çoğulcu demokrasiyi, laikliği, piyasa ekonomisini ve
kurallara dayalı liberal dünya düzeninin parçası olmayı artık tartışma dışına itmeliyiz.
Bu netleşme, ülkenin istikametinin belirgin olmasını sağlayacak. Bu istikameti tüm
dünya görecek. Bu tartışmayı geride bırakınca bugün çözmekte zorlandığımız
sorunları çok daha kolay çözebilir durumda olacağız.
Bu sorunların başında ekonomi geliyor. Göstergeler ekonomimizin belki de son 10
yılın en sıkıntılı döneminden geçtiğine işaret ediyor. Buna göre, ihracat geriliyor, cari
açık artıyor, bütçe açığı büyüyor, hayat pahalılığı satın alma gücünü düşürüyor,
yüksek enflasyon bilançoları bozuyor ve işlem maliyetlerini artırıyor, mevduat ve kredi
faiz oranları yükseliyor, politika faiz oranının düşüklüğüne rağmen yatırımlar
canlanmıyor, TL değer kaybediyor, yabancı yatırımcı gelmiyor. Uzun süredir ilk defa
“ikiz açık” yaşıyoruz.
Arka arkaya sıralayınca sıkıntılı bir tabloya işaret etmesine rağmen, aslında bu
sorunlar çözümsüz değil. Yeter ki sorunun kaynağını doğru teşhis edelim ve buna
uygun bir politika setini şeffaf ve takvime bağlı olarak uygulayalım.
Bu konularla ilgili ekonominin duayenlerinden olan Prof. Dr Asaf Savaş Akat
hocamızla ekonomi üzerine sohbet ediyor olacağız.
Bodrum ekonomisine baktığımız zaman, bugün turizmde g otellerimizin doluluk oranı
%50 ekside, gelen turist kalitesi düşük, otel ve işletme fiyatları yüksek, enflasyon ve
her gün fiyatlardaki artış, personel maliyetlerinin artışı, kalifiye personel sorunu,
personel konaklama problemleri, Türkiye’ nin destinasyon olarak diğer komşu
ülkelere göre çok daha pahalı olması sebebiyle turistin tercih noktası olmaması gibi
önemli problemlerimiz var.
Covid-19 pandemisi, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan savaş, deprem felaketi
gibi arka arkaya gelen bir dizi olayla sınandığımız zor bir dönemden geçtik. Birçok
yara aldık. Bu yaraların sarılması ne kolay ne de hızlı olacak. Ancak bu bizim ülkemiz
ve hepimiz üstümüze düşen sorumluluğu üstlenmeye hazırız. Siyasetçilerimizin de
iktidarı ve muhalefetiyle aynı sorumluluk duygusuyla hareket edeceğine inanıyoruz.
Uluslararası kabul gören, sınanmış politikaları kararlılıkla uygulayarak; ortak aklı
devreye sokarak; istişare ve görüş alış-verişini yürüterek bu zor günleri el birliğiyle
aşacağımıza inanıyoruz.”
Neslihan Nazlıoğlu’nun konuşmasının ardından kürsüye gelerek değerlendirmelerde
bulunan Prof. Dr. Asaf Savaş Akat da günümüz Türkiye Ekonomisinde tahminlerin ve
yönelimlerin risk taşıdığını belirterek şunları söyledi;
“Ekonomistler de pek anlamıyor bu işi aslında. Türkiye, herkesin kolay anlayacağı bir
yer değil, ama genellikle TL’ye olan güven önemli bir faktör. İnsanlar paralarını Türk
Lirasında tuttukları takdirde, paralarının enflasyona karşı korunacağını
düşünüyorlarsa TL’ye geçiyorlar. Ancak ‘faizler düşük, enflasyon da yüksek çıkar’
derlerse, tasarruflarını korumak için dolara dönüyorlar. Dolara dönünce dolar fiyatı
artıyor. Aynı zamanda, ülkemizin dış açığı var zaten, enflasyonun yükseldiği
dönemde insanlar, ‘aman parada kalmayalım, mala yatıralım, araba alalım, ev alalım’
diyorlar. Mümkün olduğu kadar tasarruflarını mala geçiriyorlar ve mal talebi artıyor.
Bunlar olurken kur yükseliyor; ardından enflasyon yükseliyor, enflasyon yükselince
insanlar başka arayışlara yöneliyorlar. Yani faizin düşük tutulması, faiz ile ilgili sert bir
anlayışla düşük faizle enflasyona bakmaksızın ve enflasyon tehlikesini hesaba
katmaksızın ‘Düşük faiz!’ diyerek ısrar edilmesi, bu dolardaki hızlı yükselişin kesinlikle
tek ana sebebidir. Son durum, bundan sonra ne yapılacağına bağlı. Eğer aynı politika
izlenirse, yani sen paranı Türk Lirasında tutmama, mümkün olduğunca dövizde tutma
derdine düştüğün sürece, bu yükselmeye devam edecek. Dolar yükseldikçe
enflasyon yükselir, enflasyon yükseldikçe faiz yetersiz kaldığı için Türk Lirasından
kaçış devam eder. İşte bu arada geçici tedbirlerle seçim öncesi bu olay en azından
geçici bir süre baskı altına alınmaya çalışıldı. Bu da bir süre doları tutabilirdi.
Asaf bey konuşmasını “bunların hepsi enflasyonun gidişine bağlı” diye sonlandırarak
soru cevap bölümüne geçti.
BESİAD üyeleri ile yaptığı karşılıklı değerlendirmeler sırasında üyelerden gelen
“Yatırım tavsiyeniz var mı?” sorusunu; “Yatırım tavsiyesi veremem, zaten
enflasyonun bu kadar yükseldiği bir zamanda hiç bir vatandaş yatırım tavsiyesi
veremez. Anladığım kadarıyla vatandaş da iktisatçıların hiç bir tavsiyesini dinlemez.”
diyerek yanıtladı.
Toplantıya katılan CHP Muğla Milletvekili Süreyya Öneş Derici de, “Ülkeye,
demokrasinin yeterli olmaması sebebiyle yatırımcının gelmemesi ya da parasının
değerinin düşmesi, maalesef topyekûn kötü ekonomi, topyekûn kötü bir iç ve dış
siyasete eviriliyor. Önümüzdeki süreçte bazı şeylerin düzelmesi için Cumhuriyet Halk
Partisi olarak öneriler, yönlendirmeler ve katkılar sunmak istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Nebil Özgentürk’de sanatın önemine değinerek Besiad üyelerine merhaba dedi.
Konuşmaların ardından BESİAD’ın 32. Kadın üyesi olarak yeni katılan Mine Peyzaj’ın
sahibi Müge Şengül’e plaketi Bodrum Milletvekiil Süreyya Öneş Derici tarafından
takdim edildi.
