2 Kasım 2023 tarih ve 32357 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7464 numaralı “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kapsamında konutların gerçek ve tüzel kişilere kiralanmasına ilişki hükümler usul ve esasa bağlanmıştır. Bodrum başta olmak üzere turistik faaliyetlerin gerçekleştiği tüm bölgelerdeki işletmeleri yakından ilgilendiren bu konu kapsamında 21 Kasım Salı günü Bodrum Ticaret Odası organizasyonu ile BODTO Konferans Salonunda Av. Ar. Dr. Burak Aslanpınar tarafından bilgilendirme semineri gerçekleştirildi. Konaklama, emlak ve seyahat acentesi sektörlerinden üyelerin büyük ilgili gösterdiği seminerde Aslanpınar konuyla ilgili işletmeleri yakından ilgilendiren hukuki yaptırımları açıklarken turizmcilerin konuyla ilgili merak ettikleri soruları yanıtladı.
BODTO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon konuyla ilgili yaptığı açıklamada, kanun çıkmadan önce sektörel tarafları bir araya getirerek işletmelerin beklentilerinin ne yönde olduğu ve konunun sağlıklı sürdürülmesi için yapılması gerekenleri bir rapor oluşturarak ilgili Bakanlıklara gönderdiklerini belirtirken, yasanın yürürlüğe girmesi ile Bodrum’da rekabetçiliğin sağlıklı bir zemine kavuşturularak, bu konudaki kaçak kazançların da önüne geçileceğini beklediklerini vurguladı.
Yönetmelik bekleniyor
Aslanpınar, kanuna ilişkin yönetmelik çıktığında konuyu tekrar değerlendireceklerini belirtirken, turizm sektöründe eşit rekabetin sağlanması için bu kanunun hazırlandığının altını çizdi. “Bu kanun ile güvenlik açıkları giderilerek kimlik bildirimi zorunlu hale gelmesi amaçlanmış. Ayrıca kayıt dışı ekonominde önüne geçilmesi hedeflenmiş. Kiraya verenin konutunu gerçek veya tüzel kişilere en fazla 100 gün süreyle kiralamasına izin verilmesi amacıyla düzenlenen turizm amaçlı kiralama izin belgesi zorunlu hale gelecek.” diyen Aslanpınar, Kanunun 1 Ocak 2024’te yürürlüğe gireceğini söyledi.
100 günden az ve turizm amaçlı kiralamalar için yasa 1 Ocak 2024’te yürürlüğe giriyor
İzin belgesinin konutu kiraya veren kişi tarafından alınması gerektiğini açıklayan Av. Aslanpınar kanunun getirdiği yaptırımları şöyle açıkladı: “100 gün ve altındaki sürede konut kiralamalarında «kira sözleşmesi yapılmadan önce» Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan izin belgesi alınması, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilecek bir plaketin konut girişine asılması, kimlik bildirimi, diğer kat maliklerinden muvafakat alma gibi yükümlülükler getirilmektedir. İzin belgesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınabileceği gibi valiliklerden de alınabilmektedir. Kanun uyarınca zorunlu hale getirilen izin belgesi ve plaket ise ücretli olup ve bu ücretler Bakanlık tarafından belirlenecektir.
Alt Kira Yasağı İstisnası
İlgili konutun kiralanması için binadaki tüm kat maliklerinden oy birliği ile aldığı kararın belge başvurusunda ibrazı zorunlu tutulmuştur. Dolayısıyla eğer bir apartman veya site içinde turizm amaçlı kiralama yapmak isteniyorsa, bu karar tüm kat maliklerinin oy birliği ile alınmalıdır.
Yüksek nitelikli lüks konutlara, Kanun’un 3/3. maddesindeki tüm kat maliklerinin oy birliği ile aldığı kararın ibrazı ve 3/4. maddesi gereği 3’ten fazla bağımsız bölüm olan binalarda tek kiraya veren bakımından yüzde 25 sınırı aranmaksızın izin belgesi düzenlenebilir. Yüksek nitelikli konutların kiralama faaliyetleri konut işletmesi eliyle de yapılabilir. Bu durumda izin belgesi konut işletmesini yapan şirket adına düzenlenir. Bu şekilde yapılan kiralama faaliyeti, Kanun’un 3/7. maddesindeki alt kira yasağı kapsamı dışındadır. Kiralanan konutun kiracısı tarafından kendi nam ve hesabına turizm amaçlı olarak üçüncü kişilere kiralanması yasaktır. Ancak kullanıcı tüzel kişilerin turizm amaçlı kiraladıkları konutu kendi personeline kullandırması bu fıkranın kapsamı dışındadır. Ayrıca yüksek nitelikli konutların kiralama faaliyetleri konut işletmesi tarafından kiralanması da bu yasağa tabi değildir.
Mevcut olan kiralamalar için de belge gerekiyor
Kanunun yürürlüğe gireceği 01.01.2024 olarak tarihi itibarıyla mevcut olan kiralamalar bakımından kanunda geçici madde ile düzenleme yapılmıştır. Bu maddeye göre; turizm amaçlı kiralama faaliyetinde bulunanlar tarafından 1 ay içinde (01.02.2024 tarihine kadar) izin belgesi almak için başvuru yapılacak olup izin belgesi için başvuruda bulunmayanlara kanun hükümlerine göre yaptırımda bulunulacaktır. İzin belgesi almak için başvuruların başvuruları bakanlık tarafında 3 ay içinde sonuçlandırılacaktır. Başvurusu kabul edilmeyenler faaliyette bulunamayacak olup halihazırda konutlarda kullanıcı olması durumunda kullanıcıların hakları sözleşme sonuna kadar korunacaktır.
101. güne dikkat
“100 gün ve altındaki kiralamalar her durumda kanuna tabi olunacaktır. Ancak 101 gün ve üzerindeki sözleşmeler bakımından da dikkatli olunması gerekmektedir. Zira Kanuna göre aynı yıl içinde aynı konut için 100 gün üzerinde 4 kira sözleşmesi düzenlenmesi halinde 1 milyon TL idari para cezası öngörülmüştür.
Yükümlüklere uymayanlar hakkında çok sayıda ve ağır idari yaptırımlar getirilmiştir. Bu cezalar, 50 bin TL’den başlayacak şekilde 100, 200, 500 bin TL, 1 milyon TL gibi yüksek para cezası gerektiren durumlar belirlenmiştir.