MUĞLA TARIMSAL ALAN VARLIĞI, DAĞILIMI ve TARIMSAL GÖSTERGELERİ
Meyve İçecek ve Baharat Bitkileri Alanı: 1.198.700
Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürün Alanı: 649.472
Sebze Alanı: 91.187
Nadas Alanı: 110.332
Süs Bitkileri: 285
Toplam Tarım Alanı: 2.049.976
Çks’ye Kayıtlı çiftçi sayısı: 28.090
Hayvancılık İşletme Sayısı: 38.570
Tarımsal Amaçlı Kooperatif Sayısı: 209
Tarımsal Amaçlı Birlik Sayısı: 27
İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZ KAZANIMLARI
Milas İlçemizde toplamda 121.029 m² hazine arazisinin tahsisi,
Seydikemer İlçemizde toplamda 8.174 m² hazine arazisi,
Köyceğiz İlçemizde toplamda 31.493 m² hazine arazisi olmak üzere toplamda 160.696 m² hazine arazisi İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüze tahsis edilmiştir. Bu arazilerde tarımsal kalkınma projeleri yürütülmektedir.
Toplamda 1.521 m2 oturum alanına sahip yeni Hizmet Binamız ve projesi geçen 6.870.000 TL bütçeli 180,94 Kwp güneş enerjisi üretecek kapasiteli ve 5 yılda kendini amorti edecek GES sistemleri;
Toplamda 398,45 m2 inşaat alanı, 121 m2 oturum alanına sahip Milas Ören ek hizmet binamız;
Toplamda 490 m2 arsa alanı içerisinde yer alan Bodrum Mumcular ek hizmet binamız;
Eski Menteşe İlçe Müdürlüğü binası restore edilerek yapımı tamamlanan Misafirhane ve Sosyal Tesisimiz;
Son 4 yılda İl Müdürlüğümüzün kazanımlarıdır.
EĞİTİM ÇALIŞMALARI
İl Müdürlüğümüzce verilen eğitim, çiftçi toplantısı, kurs, demonstrasyon çalışmaları ve etkinliklerde bilgilendirilen kişi sayıları;
2019 yılı: 5077 kadın, 23.962 erkek toplam 29.039
2020 yılı: 2.699 kadın, 13.191 erkek toplam 15.890
2021 yılı: 3.891 kadın, 17.120 erkek toplam 21.011
2022 yılı: 6.737 kadın, 22.759 erkek toplam 29.496
2023 yılı 10 aylık verilere göre: Hedefimizin %98’ini gerçekleştirdik.
2022 YILI TOPLAM DESTEKLER
2019: 124.8 MİLYON
2020: 169.6 MİLYON
2021: 185.9 MİLYON
2022: 267.7 MİLYON
2023(Tahmini): 350 MİLYON
TARIMSAL VE SU ÜRÜNLERİ TOPLAM İHRACAT DEĞERLERİ
2019 Yılı Toplam İhracat Değeri: 532.355.071 $
2020 Yılı Toplam İhracat Değeri: 507.970.866 $
2021 Yılı Toplam İhracat Değeri: 817.420.905 $
2022 Yılı Toplam İhracat Değeri: 885.178.062 $
2023 yılı Toplam İhracat Değeri(10 Aylık): 796.977.255 $
SU ÜRÜNLERİ VE BALIKÇILIK
• Muğla deniz kültür 170.150 ton üretim ile Türkiye’de 1. sırada olup, ülke üretiminin % 36 sını karşılamaktadır. 2023 yılı 10 aylık verilerine göre 148.496 ton üretim gerçekleşmiştir.
• Toplam Su ürünleri üretiminde İlimiz Türkiye’de %30,60’lık pay ile 1.sırada yer almaktadır.
• Alabalıkta 2019 yılında 14.623 ton olan üretimimiz 2022 yılında % 39 artışla 26.500 ton üretime çıkarılarak ülke üretiminde 2. Sırada yer almaktadır. 2023 yılı 10 aylık verilerine göre 21.445 ton üretim gerçekleşmiştir.
• Balıklandırma çalışmalarında 2020-2021-2022-2023 yıllarında 19 adet göllerimize ve denizlere 1.059.300 adet yavru balık bırakıldı.
Su ürünleri ihracat miktarı 2019 yılı: 75.205 ton
2020 yılı: 77.676 ton
2021 yılı: 97.033 ton
2022 yılı: 125.987 ton
2023 yılı(10 Aylık): 108.220 ton
Su ürünleri ihracat değeri 2019 yılı: 375.448.407 $
2020 yılı: 409.190.111 $
2021 yılı: 563.326.395 $
2022 yılı: 803.961.970 $
2023 yılı (10 Aylık): 680.977.255$
• Su Altı Dalış Timi Kuruluşu: Türkiye’de İl Müdürlüğü bünyesinde ilk olarak Muğlamızda 12 balık adamdan oluşan dalış timi kurulmuştur.
• Su Ürünleri Kontrol ve Denetim Gemisi: 6 milyon 375 bin TL ihale bedeli ile 11,2 metre uzunluğunda yaklaşık 5 metre eninde,2 adet 225 beygir gücünde su ürünleri kontrol ve denetim gemisi ihale süreci gerçekleşmiştir. Bu gemi sadece kontrol ve denetimlere acil müdahale etmekle kalmayacak bunun yanında barındırdığı cihaz ve teknolojiler ile çok yönlü olarak kullanılacaktır. İçerisinde gece görüş kamerası bilgisayar, yazıcı ve interneti ile birlikte bir yüzer ofis olarak balıkçı barınaklarında balıkçılarımıza hizmet verecektir. Üzerinde 600 kg taşıma kapasitesine sahip bir vinç ve su altı dronu olacak olan gemi ile denizlerde terk edilmiş av araçlarının tespiti ve çıkartılması (hayalet ağ), yasa dışı avcılık kontrolü, amatör ve ticari avcılığın kontrolü, yetiştiricilik tesisleri kontrolü, istilacı türlerim yayılımı ve su kirliliği gibi birçok konuda araştırma ve çalışma yapılacaktır. İl Müdürlüğümüzde kurulan dalış takımı ile birlikte hem su altında hem su üstünde araştırma çalışmaları yapılabilecektir.
• Ayrıca 6,5 metre uzunluğunda 225 beygir gücünde motora sahip fiber tabanlı şişme bot ihalesi gerçekleştirilmiştir. 8 kişilik kapasiteli yasa dışı avcılık kontrolü, amatör ve ticari avcılığın kontrolü, yetiştiricilik tesisleri kontrolü, istilacı türlerim yayılımı ve su kirliliği gibi birçok konuda araştırma ve çalışma yapılacaktır. İl Müdürlüğümüzde kurulan dalış takımı ile birlikte çalışmaları yapılabilecektir.
• Muğla Balıkçı Barınağı Dip Temizliği Projesi. Proje kapsamında 13 balıkçı barınağında eş zamanlı olarak 2022 yılarında deniz dibi temizliği yapıldı. Bu çalışmada toplam 6 ton atık toplandı. Ayrıca 2022 yılı Temmuz ayında Bodrum İlçesi Güvercinlik Mahallesinde ve 21 Kasım Dünya Balıkçılık gününde İl genelinde düzenlenen kamu kurumlarımız ile STK ve gönüllülerin bir araya geldiği etkinliklerde dip ve kıyı temizliği gerçekleştirilerek 43 ton atık toplanmıştır.
• Denizlerde Terkedilmiş Hayalet Ağların Temizlenmesi Projesi2022 yılında İl Müdürlüğümüz tarafından yapılan çalışmalar ve çeşitli etkinlikler kapsamında 65 noktada toplam 20.000 m2 (70 adet) hayalet ağ denizlerimizden çıkarılmıştır.
• Daha Temiz Deniz Daha Temiz Türkiye mottosu ile deniz dibi ve sahil temizlik çalışması 06.11.2023 tarihinde 100 ekip 1567 kişi katılımı ile 40 ton gerçekleştirilmiştir.
• Fotoğraf ve Slogan Yarışması Sonuçlarımızın Açıklanması ve Ödül Töreni
HAYVAN SAĞLIĞI VERİLERİ
• Büyükbaş hayvan sayımız 2019 yılında 256.012 iken bu sayı 2023 yılında ise 2019 yılına oranla yaklaşık % 4 artışla 264.677’ye ulaşmıştır.
• Küçükbaş hayvan sayımız 2019 yılında 399.618 iken bu sayı 2023 yılında % 34’lük bir artışla 537.604 olmuştur.
• Hastalıktan Ari İşletme Projesi. İlimizde 2019 yılında 9 olan ari işletme sayımızı 17 kat artışla 155’e çıkararak Hayvancılıkta hastalıktan ari il olma yolunda Türkiye’de 1. duruma geldik. İlimizde 3 yılda toplamda 300 işletmeyi hastalıktan ari duruma getirmeyi hedefliyoruz. Ari işletme projemiz ile birlikte 14 çiftçimiz süt satış izin belgesi alarak ari sütün satışını kendisi yapabilmektedir.
• Seydikemer TDİOSB Seydikemer Hayvancılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Kurulumu Projesi. Bölge hayvancılığının gelişmesine büyük katkı sunacak OSB, 1200 dekar alanda 30.000 büyükbaş hayvan kapasiteyle 2.500 kişiye de istihdam sağlayacak. TDİOSB Bakanlığımız tarafından onaylanmış ve müteşebbis heyeti oluşturulmuştur. Projenin fizibilite ödemesi olan 144.800 TL GEKA(%90) ve YİKOB(%10) tarafından karşılanmıştır.
• Buzağı kalkanı projesi; Buzağı Kalkanı projesi ile hastalıktan ari işletmelerimizde gebe hayvanlara ecoli-corona-rota aşılarının düzenli yapılarak, ishal kaynaklı buzağı kayıplarının en aza indirilmesi amaçlanmaktadır.Proje kapsamında şu ana kadar 5680 doz aşı uygulanmış, 2800 adet biberon dağıtılmıştır.
• Yeni Doğan Buzağı Hizmetleri ve Kolostrum Kalitesinin Ölçülmesi Projesi(Buzağına sahip çık) 2022 yılında Menteşe İlçemizde pilot bölge olarak uygulanmış olumlu dönüş sağlanmıştır. Bakanlığımızca desteklenen 560.000 TL bütçeli proje ilimiz 12 ilçesinde uygulanmaya başlamıştır. Proje kapsamında 1950 yenidoğan buzağıya ulaşılmıştır.
• Kadın Dayanışmasıyla koyun yetiştiriciliği projesinde 400 kadına 4000 adet koyun ve 160 adet koç dağıtılmıştır. Projede 1000 kadına 10.000 koyun ve 400 koç dağıtmak hedeflenmektedir. Dağıtım yapılan sürülerde 1495 doğum gerçekleşmiştir. Sürüye katılan 1157 kuzu ile projede hayvan sayısı 5.317 olmuştur.
• Seydikemer Eşen Çayı Balık Hastalıkları Tespiti Ve Hastalık Haritası Çıkarılması Projesi Muğla İl Tarım Ve Orman Müdürlüğü, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Alabalık Yetiştiricileri Birliği ortaklığında yürütülecek proje kapsamında protokol imzalanmıştır. 952 bin tl yikob ve 100 bin tl alabalık yetiştiricileri birliği katkılı olmak üzere 1 milyon 52 bin tl’lik bütçe ile projeye başlanmıştır. proje hedefi: %70’lere varan üretim kayıplarını en aza indirmektir.
ARICILIK
• Dünyada üretilen çam balının %92’si ülkemizde, ülkemizde üretilen çam balının % 75’i ilimizden sağlanmaktadır.
• Muğla Eylül-Ekim aylarında ülkemizin dört bir yanından gelen arıcılarımızla beraber yaklaşık 1.500.000 arı kolonisine ev sahipliği yapmaktadır.
• İlimizde yaklaşık 884.096 koloni sayısı ile ortalama 7000 ton çam balı üretilmektedir.
• Arı konaklama sayısallaştırılması projesi ile 13 ilçemizde belirlenen konaklama noktalarında 13 binden fazla misafir arıcımızı sorunsuz konaklatıyoruz.
• Çam balı nedeniyle ilimizde 4459 kişi arıcılık ile uğraşmaktadır.
• İlimiz genelinde şu ana kadar 529 kişiye yönelik eğitim toplantıları düzenlenmiştir. Ayrıca 61 lider arıcıya ana arı üretim sertifikası verilmiştir.
• İlimizde ana arı dağıtımı kapsamında; 4 yılda toplam 80 işletmeye 400 ana arı dağıtıldı.
• Arıcılık ile ilgili kongre çalıştay bilgileri: 15-19 Kasım 2022 tarihleri arasında düzenlenen 7. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresine 14 ülkeden 129 kişi ile beraber toplamda 2050 kişi katılmıştır.
BİTKİSEL ÜRETİM VERİLERİ
• Börülce üretiminde Türkiye’de 1.yiz
• Yağlık Zeytin, sofralık domates, Kabak ve portakal üretiminde Türkiye’de 3.yüz
• Susam, Limon, Badem, Nar, ve Patlıcan üretiminde Türkiye’de 4.yüz.
• Muz üretiminde Türkiye’de 5.syiz
ZEYTİN & ZEYTİNYAĞI
• Toplam 16 Milyon zeytin ağacı ile Türkiye’nin zeytin varlığının %8.2’si ilimizdedir. İlimizde ise sıra ile en çok Milas, Yatağan, Bodrum, Menteşe ilçeleri ilk sıralarda yer almaktadır.
• Zeytinlerde Verimsizliğin Tespiti ve Sorunların Giderilmesi Projesi kapsamında 455 dekar alanda 54 çiftçi ile çalışmalar 2021 yılında başlamıştır. Devam eden proje kapsamında Milas ve Yatağan İlçelerimize 2 adet erken uyarı sistemi kurulmuştur.
• 2022 yılında 4.sü düzenlenen Zeytinyağı Kalite Ödül Töreninde 2019 yılında 86, 2020 yılında 79, 2021 yılında 132 başvuru ve 2022 yılında 134 başvuru gerçekleşmiştir.
• Yarışma ile 2019-2022 yılları arasında 39 zeytinyağı markalaşmıştır.
• Kadınlarımız Zeytinleri İle Birlikte Doğacak Projesi ile Zeytin Yetiştiriciliği açısından sürdürülebilirlik sağlanması, Organik artıkların değerlendirilmesi, Zeytin yan ürünlerinin değerlendirilmesi konularında çalışmalar yapılmıştır. 300 üreticimize eğitimler verilmiştir.
• AB’de tescilli ilk ve tek Türk Zeytinyağı sahibi Milas’ın yağlı zeytini de AB tescili aldı. Böylelikle Muğlamızın ve Milasımızın AB’de tescilli 2 ürünü oldu.
• Çilek Üretiminin yaygınlaştırılması Projesi(Muğla Çileği) ile çilek alanlarımız 135 dekar alandan % 648 artışla projeli üretim alanı 600 dekar alan olmak üzere toplam 1615 dekara çıkmıştır. Proje 426’sı kadın olmak üzere 1444 vatandaşımıza istihdam sağlamıştır. 120 Milyon gelir sağlanmıştır.
ITRİ ve TIBBİ AROMATİK BİTKİ
● Proje kapsamında 2019 yılında 215 da alanda çalışma yapılmışken 2023 yılında bu alan 6000 da’a çıkarılmıştır.
● 2019 yılında 381.191 adet fide dağıtımı yapılırken Son 4 yılda 6 Milyon fide toprakla buluşturulmuştur.
● Hububatta Sertifikalı Tohumluk Kullanımı Ve Bilinçli Gübreleme Projesi Bu proje ile; sertifikalı tohumluk kullanımı ve doğru gübreleme teknikleri ile birim alandan alınan ürün miktarı ve kalitesinin korunması amaçlanmaktadır. 1.832.000 TL bütçeli proje kapsamında, 2022 yılında 800 üretici ile 7.500 dekar alanda %75 hibeli 150 ton sertifikalı tohum temin edilerek çalışmalar tamamlanmıştır.
● Bitki Koruma Ürünleri ve Gübre Ambalaj Atıkları Bertaraf Projesi. Türkiye’de yapılmış konusunda en kapsamlı projemiz kapsamında ilimizde 456 lokasyona konteyner yerleştirildi. Proje başlangıcından bugüne kadar toplam 16 ton ambalaj atığı bertaraf edildi. Projede hedefimiz 50 ton atığı bertaraf etmek.
● ÇKS yönetmeliği değişti! Böylelikle başvurular e-devlet üzerinden yapılabilirken büyük bir sorun olan miras ve mülkiyet sorunları ile kayba uğrayan arazilerimiz TAAHHÜTNAME ile kayıt altına alınacak ve yeniden kazanılacak. Ayrıca hazineden kiralanan araziler için ÇKS kaydı yaptırırken asgari büyüklük şartı aranması ortadan kalktı.
ÇAYIR, MERA Ve YEM BİTKİLERİ
• 2019 Yılında 148.042 dekar olan mera kışlak ve yazlak varlık alanımızı yeni tespit çalışmalarımızla %23,5 ’lik artışla 182.861 dekara çıkardık
• 2004-2019 yılları arasında 6.550 dekarda mera mera ıslah ve amenajman çalışması yapılırken 2020-2021-2022-2023 yıllarında 23.302,5 dekar alanda projemiz başlamış ve devam etmektedir.
• Seydikemer ilçesi Çökek Mahallesinde yer alan Mera alanımıza 10 adet çoban evi yapılmıştır.
• 2020,2021 ve 2022 yıllarında %75 ve 100 hibeli toplam 81 ton yem bitkisi tohumu dağıttık.
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARI
Son 4 Yılda;
• Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Ekonomik Ve Alt Yapı Yatırımları kapsamında 53 projeye 32.3 MİLYON TL,
• Makine/Ekipman Desteklemeleri kapsamında 1386 Çiftçimize 16.3 MİLYON TL,
• Modern Sulama sistemleri desteklemeleri kapsamında 38 projeye 2.6 MİLYON TL,
• Uzman Eller Projesi kapsamında 14 projeye 1.8 MİLYON TL, destekleme ödemesi yapılmıştır. 4 yılda toplam 53 MİLYON TL destekleme ödemesi yapılmıştır.
• Yerelde Kırsal Kalkınma Modeli; MUĞLA İlimizdeki üreticilerimizin ürünlerinin bir Muğla markası ile pazara sunulması sağlanarak üreticimizin gelirinin artırılması hedeflenmektedir. Bütçesi %75 GEKA ve %25 YİKOB Tarafından karşılanacak 14 Milyon TL bütçeli projenin lansmanı 21 Aralık 2022 tarihinde “Dünya Kooperatifçilik Gününde” gerçekleştirildi.
GIDA-YEM ŞUBE VERİLERİ
• 2019 yılında yapılan gıda işletmelerine yapılan denetim sayısı 24.102 iken 2022 yılında %7,7 artışla 26.120 olmuştur. 2023 yılı ilk 10 ayında 24.114 adet denetim yapılmıştır.
• 2019 yılında yapılan yem bayii denetim sayısı 306 iken 2022 yılında %5 artışla 322 Olmuştur. 2023 yılı ilk 10 ayında 291 adet denetim yapılmıştır.
• 2022 yılında 896 gıda numunesi alınmış olup 682 tanesi olumlu 214 tanesi ise olumsuz sonuçlanmıştır. 2023 yılı ilk 10 ayında 832 adet numune alınmıştır.
• 2022 yılında gıda işletmelerine toplam 284 tane idari yaptırım uygulanmıştır. 2023 yılı ilk 10 ayında 297 adet idari yaptırım uygulanmıştır.
• 100. Yıl Yaprak Toprak ve Sulama Suyu Analiz Laboratuvarı Menteşe İlçe Müdürlüğümüz binasında 27 Ekim 2023 tarihinde Muğla Valiliği Cumhuriyetimizin 100. Yılı etkinlikleri programı kapsamında açılışı gerçekleştirilen laboratuvarımız üreticilerimizin hizmetine girmiştir. 20 günde 20 numune gelen laboratuvarımız İlimizin ihtiyacını karşılamaktadır. Yikob ile İl Müdürlüğümüz arasında imzalanan 557.000 TL’lik protokol neticesinde 378,5 TL olan toprak analizini üreticilerimiz 100 TL katkı payını ödemek suretiyle yaptırabilmektedirler.
ÖNE ÇIKAN GÖRÜNÜRLÜK FAALİYET VE ETKİNLİKLERİMİZ
• Doğayı Sevmenin Ortak Dili Sanat Çocuklarla Tekrar Buluşuyoruz projesi kapsaında İl Müdürlüğümüz ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü ortaklığında Valiliğimiz YİKOB finanmanında doğada yarattığımız tahribatın önüne geçmek için bu konuda çocuklar üzerinde farkındalık sağlanmıştır. 2022 yılında 13 ilçede 32 Bin 1. Kademe öğrencisine ”Tinga ve Dedektifler” Adlı Tiyatro Oyunu sergilenmiştir.
• Ayrıca 23 Nisan Haftasını Çocuk haftası ilan ederek çocuklarımıza çeşitli etkinler düzenleyerek onları toprakla, su ürünleri sektörü ile buluşturmak yanı sıra eğlenmelerini de sağladık. Çilek çocuk şenliğinde çocuklarımıza çilek serasında etkinlik gerçekleştirdik.
• Su seferberliği ve Gıda Günü etkinlikleri kapsamında 2023 yılında 6250 öğrencimize kırtasiye seti, su seferberliği ve verimliliği etkinlik kitabı, liflet ve bülten dağıtımı gerçekleştirdik.
• ÇALIŞTAYLAR: İlimizde Çam Balı Çalıştayı, Zeytincilik Çalıştayı, Su Ürünleri Çalıştayı, Tropikal ve Subtropikal Meyve Yetiştiriciliği Çalıştayı, Ege İhracat Buluşmaları(2023) ve Itri ve Tıbbi Aromatik Bitki Çalıştayları(2 adet) son 4 yılda gerçekleştirilmiştir.
• Özel Gün ve Haftalarda Ön Plandaydık;
• 22 Mart Dünya Su Günü
• 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü
• 20 Mayıs Dünya Arı Günü
• 21 Mayıs Dünya Süt Günü
• 4 Ekim Hayvanları Koruma Günü
• 15 Ekim Dünya Kadın Çiftçiler Günü
• 16 Ekim Dünya Gıda Günü
• 21 Kasım Dünya Balıkçılık Günü
• 5 Aralık Toprak Günü
• 21 Aralık Dünya Kooperatifçilik Günü