Bakan Nureddin Nebati, turizm sezonunun bu yıl canlı geçeceğini iddia etse de sektör temsilcileri durum pek de öyle olmadığını ortaya koyuyor. Turizmciler, “Düzen bozuldu. Yani ipin ucu kaçtı. Yetkililer hayal sattıkça batıyoruz” diyor.
Yaz sezonunun yaklaşmasıyla turizm gelirleri üzerinden hayaller kurulmaya başlandı. Ülkede yaşanan yüksek enflasyon nedeniyle yerliden çok yabancı turist için beklentiler var ancak savaş bu beklentileri de alt üst etti. İktidarın hayalinde ise artan döviz kurlarını turizmden gelen sıcak para ile tutmak var. Sektör temsilcileri çizilen tablonun gerçekten uzak olduğunu söylüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Türkiye’yi 2021 yılında ziyaret eden yabancı turistlerin 4 milyon 700 bini Rusya’dan, 3 milyon 100 bini Almanya’dan, 2 milyonu da Ukrayna’dan gelmişti. Rusya ve Ukrayna’dan gelenler ise toplam turistlerin içerisinde yüzde 27,3’lük bir paya sahip. Bu iki ülkenin 2019’daki toplam payı ise yüzde 19’du. Başka bir ifadeyle Türkiye, pandemi döneminde Avrupa gibi pazarlardan kaybettiği turistin boşluğunu iki önemli pazarı olan Rusya ve Ukrayna ile kısmen de olsa doldurmuştu.
Bu yıl iki ülke arasındaki savaş bu pazarı da bitirme noktasına getirdi. Dünya Turizm Örgütü’nden (UNWTO) yapılan açıklamaya göre, Rusya UNWTO’dan çıkmak istediğini bildirdi. Yapılan açıklamada, “Rusya UNWTO’dan çıkmak istediğini bildirdi. Çıkış için belirli prosedürler gerekiyor ve süreç bir yıl alıyor. Ancak üyeliğin askıya alınması durumu derhal yürürlüğe giriyor” ifadeleri kullanıldı.
BM Dünya Turizm Örgütü, Ukrayna’daki çatışmanın küresel turizmin canlanması üzerinde olumsuz etkileri olacağını ve turizm gelirlerinde 14 milyar dolara varan kayıplara ve seyahat fiyatlarında artışa neden olabileceğini tahmin ediyor.
Bakanlığın şubat ayı verilerine göre yılın ilk iki ayında ülkeyi 2 milyon 823 bin turist ziyaret etti. Bu rakam henüz salgına dair kapanma kararlarının alınmadığı 2020’nin aynı dönemine göre yüzde 20 daha az. Artan ekonomik kriz nedeniyle yerli turistlerin ilk vazgeçtiği harcama ise tatil harcaması oluyor.
Tüm bunlara rağmen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, turizmle ilgili beklentilerinin çok iyi olduğunu belirterek, “Turizmde 45 milyon turist 35 milyar dolar gelir hedefimizi geçeceğimize inanıyorum” açıklamasında bulundu.
Nebati, İstanbul’daki otellerin nisan ve mayıs aylarındaki doluluk oranlarına ilişkin bilgi vererek, “Şu anda İstanbul’da otellerde mayıs ayı doluluk oranı yüzde 92. Nisanda yüzde 68 civarında gidiyor şu anda. Yani önümüzdeki ay İstanbul’da otellerde yer bulunamayacak. Mayısta İstanbul’da otellerde yer bulunamayacak. Araplar da gelmeye başladı. Suudiler de gelmeye başlar” dedi.
Bodrum Profesyonel Otel Yöneticiler Derneği Başkanı (BOYD) Serdar Karcılıoğlu’na göre Bakan Nebati’nin ifadeleri büyük ölçüde hayal. Karcılıoğlu, “Bakan’ın ifadeleri matematiksel olarak mümkün değil. İstanbul’daki doluluğu Türkiye’ye genelleme doğru değil. Çünkü İstanbul’un yatak sayısı Türkiye’nin yatak sayısının yüzde 10’unu karşılıyor. İstanbul ve Anadolu otellerinde yaklaşık 3,4 olan ortalama kalış süresi açısında da 10,4 olan resort bölgelere göre Türkiye’ye endeksleyemeyiz” diye konuştu.
OTELCİLER AÇILIŞI ERTELEDİ
Geçen senelere göre bayram öncesi hareketliliğin az olduğuna dikkat çeken Karcılıoğlu, şunları kaydetti: “Bu süreçte otelcilerin büyük borç yükü altında olmalarından kaynaklanan ve artık kredi kullanamayacak duruma gelmelerinden dolayı bir baskı var. Otelcilerin 8 milyar dolar borcu var. Borcunu ödemek için otelciler, bayram sürecinde maliyetini kurtarmayacak fiyatlarda oda satıyorlar. Otelciler maliyetlerinin altında satışlarla çıkıyorlar. 200 TL’ye her şey dâhil satan otel var. Bu bir hareketlilik getiriyor ama o bile yetmiyor. Maliyetlerine geçen yılın fiyatları üstüne yüzde 100 koymadan kendilerini kurtaramayacaklarını farkında bir grup var. Burada doluluk yüzde 35’lerde gözüküyor. Rusya ve Ukrayna savaşı nedeniyle otelcilerin belli bölümü açılışlarını erteledi. Ne yazık ki düzen bozuldu. Yani ipin ucu kaçtı. Bu önümüzdeki süreç için büyük felaket. Bu konuda acil çalışma yapılması lazım.”
Karcılıoğlu son olarak sözlerine şunları ekledi: “Bazı turizm temsilcileri, Bodrum’da 10 bin avroya oda satıldığını söylüyor. Bu büyük bir yanlış. Bu fiyatlara oda değil rezidans ve paket satıyorlar. Paketin içinde son model arabasından tut özel görevlisine kadar her şey var. Bu yanlış aktarım sonrası Ankara’nın iştahı kabarıyor. Bu yanlış algının yapılması büyük tehlike.”
REZERVASYON YOK
Seferihisar’da otel işletmecisi Köksal Yıldırım da 150 yatak kapasiteli otelinin bayram tatili için yalnızca 30’u rezervasyon yapıldığını söyledi. Yıldırım, “Bayram öncesi söylenen gibi bir hareketlilik yok. Ülkede yaşanan ekonomik kriz doğal olarak etkiliyor. İnsanlar ilk tatillerinden kısmak zorunda kalıyorlar… Otelcilerin birçoğu borç batağında olmasına rağmen maliyetin altına fiyatlar biçiyor. Buna rağmen rezervasyon yapılmıyor. Şu anda benim otelimde bayram için yüzde 20 doluluk oluştu. Diğer otellerde de durum pek farksız değil. Geçen sene bayram sezonuna göre yüzde 50 kayıp var. Bu yüzden bayram sonrası için de fiyat vermekte zorlanıyoruz” dedi.
Bayram sonrası içinde rezervasyon yapılmadığını ifade eden Yıldırım, “Yaz sezonu için de yapılan kampanyalar işe yaramıyor. Seferihisar daha çok yerli turist ile geçimini sağlıyor ama önümüzdeki süreç için rezervasyon talepleri gelmiyor. Bölgemize ayrıca Rusya ve Ukrayna ağırlık yabancı turist geliyor. Savaştan ötürü bu pazarımız da bitti. Bir de son dönemde ülkemize güven gittikçe azaldı. Bunun da etkisi olduğunu düşünüyorum. Yetkililer hayal sattıkça batıyoruz” diye konuştu
